8 ขั้นตอนวิธีการปลูกข้าวโพดหวาน ได้ฝักเต็ม ผลผลิตเพิ่ม

1. พันธุ์ข้าวโพดหวาน

1.1 พันธุ์ผสมเปิด

• ลักษณะทางการเกษตรไม่สม่ำเสมอเมื่อเปรียบเทียบกับพันธุ์ลูกผสม
• สามารถเก็บเมล็ดไว้ทำพันธุ์ได้ไม่น้อยกว่า 2 - 3 รุ่น โดยปลูกให้ห่างจากพันธุ์อื่นไม่ น้อยกว่า 300 เมตร หรือทิ้งช่วงการปลูกจากพันธุ์อื่นไม่น้อยกว่า 21 วัน แล้วคัดเลือกเฉพาะฝักที่มี ลักษณะตรงตามพันธุ์อย่างน้อย 200 ต้นต่อไร่
• พันธุ์ที่นิยมปลูกในปัจจุบัน ได้แก่ ฮาวายเอี้ยนชูการ์ และซูปเปอร์สวิท

1.2 พันธุ์ลูกผสม

• เป็นพันธุ์ที่นิยมปลูกมากกว่าพันธุ์ผสมเปิด มีลักษณะทางการเกษตรสม่ำเสมอ เช่น ขนาดฝัก ความสูงฝัก ความสูงต้น อายุถึงวันออกไหม ผลผลิตและคุณภาพสูงกว่าพันธุ์ผสมเปิด เป็นที่ต้องการของ โรงงานอุตสาหกรรมแปรรูปและการบริโภคผักสด
• ไม่สามารถเก็บเมล็ดไว้ทำพันธุ์ได้
• พันธุ์ที่นิยมปลูกในประเทศไทยมี 2 ชนิด คือ ข้าวโพดหวานที่มียีนบริทเทิล (brittle) ควบคุมความหวาน และข้าวโพดหวานที่มียีนชรังเค่น (shrunken) ควบคุมความหวาน

พันธุ์ที่ผลิตโดยหน่วยงานราชการ

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้แก่ พันธุ์อินทรีย์ 2 (ลูกผสม) ผลผลิตทั้งเปลือกประมาณ 1,800 กิโลกรัมต่อไร่ พันธุ์ซูปเปอร์สวีท และฮาวายเอี้ยน (ผสมเปิด) ผลผลิตทั้งเปลือก ประมาณ 1,500 1,900 กิโลกรัมต่อไร่ สถานที่ติดต่อ ศูนย์วิจัยข้าวโพดและข้าวฟ่างแห่งชาติ อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา โทรศัพท์ 044-361770-4 โทรสาร 044-361108

พันธุ์ที่ผลิตโดยภาคเอกชน

- บริษัท แปซิฟิคเมล็ดพันธุ์ จำกัด ได้แก่ พันธุ์ไฮบริกซ์ 10 ผลผลิตทั้งเปลือกประมาณ 2.900 กิโลกรัมต่อไร่ พันธุ์ไฮ-บริกซ์ 3 ผลผลิตทั้งเปลือกประมาณ 3,700 กิโลกรัมต่อไร่ สถานที่ติดต่อ หมู่ 13 ถนนพหลโยธิน อำเภอพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี 18120 (ตู้ ป.ณ.15) โทรศัพท์ 036-266319 โทรสาร 036-266508

- บริษัท ผลิตภัณฑ์ข้าวโพดหวาน จำกัด ได้แก่ พันธุ์เอทีเอส-2 และเอทีเอส-5 ผลผลิต ทั้งเปลือกประมาณ 2,000 3.000 กิโลกรัมต่อไร่ สถานที่ติดต่อ 99 หมู่ 1 ถนนท่าน้ำตื้น-เขาปูน ตำบลแก่งเสี้ยน อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี โทรศัพท์ 034 653298 9 โทรสาร 034 653300

- บริษัท ขินเจนทา ชิดส์ จำกัด ได้แก่ พันธุ์ชูการ์ 73 ผลผลิตทั้งเปลือกประมาณ 2,500 3,500 กิโลกรัมต่อไร่ พันธุ์ชูการ์ 74 ผลผลิตทั้งเปลือกประมาณ 2,000 3,000 กิโลกรัมต่อไร่ สถานที่ติดต่อ 159/30 ถนนวิภาวดีรังสิต แขวงตลาดบางเขน เขตหลักสี่ กรุงเทพฯ โทรศัพท์ 02-5510300 ต่อ 116-118 โทรสาร 02-9736068

- บริษัท อินเตอร์เอเซียน ซีดส์ จำกัด (เครือเจริญโภคภัณฑ์) ได้แก่ พันธุ์หวานทวิวรรณ 2 ผลผลิตทั้งเปลือกประมาณ 2.200 - 2.400 กิโลกรัมต่อไร่ สถานที่ติดต่อ 11 หมู่ 7 บ้านโป่งมะขาม ตำบลคลองยาง อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย

แหล่งเชื้อพันธุกรรม

- แหล่งพันธุกรรมของข้าวโพดเขตร้อน (germplasm sources of tropical maize)

- ศูนย์วิจัยข้าวโพดและข้าวสาลีนานาชาติ (CIMMYT) ได้จัดกลุ่มของข้าวโพดพื้นที่ราบ เขตร้อนที่เกิดจากการรวบรวมแหล่งพันธุกรรมที่มีลักษณะดีต่างๆ ไว้ 2 กลุ่ม โดยได้แยกเป็นกลุ่มของ พันธุ์อายุสั้นและพันธุ์อายุปานกลาง เพื่อใช้เป็นแหล่งของพันธุกรรมในการปรับปรุงพันธุ์

แหล่งผลิตที่สำคัญ

- ภาคเหนือ เชียงราย เชียงใหม่ และกำแพงเพชร

- ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ นครราชสีมา

- ภาคกลาง ลพบุรี สระบุรี และปทุมธานี

- ภาคตะวันตก กาญจนบุรี นครปฐม และสุพรรณบุรี

2. การปลูกข้าวโพดหวาน

2.1 การเตรียมพื้นที่ปลูก

2.1.1 วิเคราะห์ดินก่อนปลูก ถ้าดินมีความเป็นกรด - ด่าง ต่ำกว่า 5.5 ก่อนเตรียมดินควร หว่านปูนขาวอัตรา 100 - 200 กิโลกรัมต่อไร่ สำหรับดินร่วนทรายและอัตรา 200 - 400 กิโลกรัมต่อไร่ สำหรับดินร่วน ดินเหนียวแล้วไถกลบ

2.1.2 เตรียมดิน 2 ครั้ง ไถดะ 1 ครั้ง และไถแปรหรือพรวน 1 ครั้ง ปรับระดับดินให้สม่ำเสมอ แล้วคราดเก็บเศษซาก ราก เหง้า หัว และไหลของวัชพืชข้ามปีออกจากแปลง

2.2 กำหนดละยะปลูก

  2.2.1 อัตราการปลูกที่เหมาะสมสำหรับการบริโภคผักสดประมาณ 8,500 ตันต่อไร่ และสำหรับ อุตสาหกรรมแปรรูป 8,500 - 11,000 ตันต่อไร่

  2.2.2 ระยะปลูก

     - ปลูกบนพื้นทีราบ ถ้าปลูกเป็นแถวเดี่ยว ใช้ระยะระหว่างแถว 75 เซนติเมตร ระหว่างหลุม 25 เซนติเมตร ถ้าปลูกเป็นแถวคู่ให้ปลูกข้างสันร่องแบบสลับฟันปลา ระยะระหว่างร่อง 120 เซนติเมตร ระยะระหว่างหลุม 25 - 30 เซนติเมตร จำนวน 1 เมล็ดต่อหลุม (8.500 - 11.000 ต้นต่อไร่)

     - ปลูกบนร่องสวน ขนาดของร่องสวนกว้าง 4 5 เมตร ระยะปลูก 50 x 50 เซนติเมตร จำนวน 2 เมล็ดต่อหลุม

2.3 ข้อพิจารณาการซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าวโพด

  2.3.1 ฉลากต้องมีการระบุชื่อบริษัทที่เชื่อถือได้มาตรฐาน สถานที่ผลิต วัน เดือน ปีที่ผลิต และมีความงอกของเมล็ดพันธุ์สูงกว่าร้อยละ 90

  2.3.2 ถุงและกล่องบรรจุเมล็ดพันธุ์ ควรเลือกเมล็ดพันธุ์บรรจุในถุงและกล่องทีอยู่ในสภาพดีเมล็ดพันธุ์ได้รับการคลุกสารเคมีป้องกันโรคและแมลง ไม่มีรอยทำลายจากแมลง เชื้อรา สัตว์ศัตรูพืช

  2.3.3 เมล็ดพันธุ์ต้องมีขนาดสม่ำเสมอ และเกษตรกรควรนำเมล็ดพันธุ์ไปทดสอบความงอก ก่อนปลูกซึ่งไม่ควรต่ำกว่าร้อยละ 90 โดยเพาะเมล็ดจำนวน 100 เมล็ดในกระบะทราย รดน้ำและนับ จำนวนต้นที่งอกหลังจากเพาะ 1 สัปดาห์

  2.3.4 เมล็ดพันธุ์ต้องคลุกเมตาแลกซิล (35%SD) ป้องกันโรคราน้ำค้าง อัตรา 7 กรัม/ เมล็ดพันธุ์ข้าวโพดหวาน 1 กิโลกรัม

2.4 วิธีปลูก

  2.4.1 ใช้จอบขุดเป็นหลุม หรือใช้รถไถเดินตาม หรือแทรกเตอร์ติดหัวเปิดร่อง หยอดเมล็ด หลุมละ 1 เมล็ด กลบดินให้แน่น

     - พื้นที่ราบ ถ้าปลูกเป็นแถวเดี่ยวใช้ระยะระหว่างแถว 75 เซนติเมตร ระหว่างหลุม 25 เซนติเมตร ถ้าปลูกเป็นแถวคู่ให้ปลูกข้างสันร่องแบบสลับพันปลา ระยะระหว่างร่อง 120 เซนติเมตร ระยะระหว่างหลุม 25 30 เซนติเมตร จำนวน 1 เมล็ดต่อหลุม (8,500 11,000 ตันต่อไร่)

     - ปลูกบนร่องสวน ขนาดของร่องสวนกว้าง 4 - 5 เมตร ระยะปลูก 50 x 50 เซนติเมตร

  2.4.2 เมล็ดพันธุ์ที่มีความงอกสูงกว่า 85 เปอร์เซ็นต์ ให้หยอด 1 เมล็ดต่อหลุมใช้เมล็ดพันธุ์ 1.0 - 1.5 กิโลกรัมต่อไร่ ถ้าเมล็ดพันธุ์มีความงอกต่ำกว่า 85 เปอร์เซ็นต์ ควรหยอดเมล็ด 1 - 2 เมล็ดต่อ หลุม ใช้เมล็ดพันธุ์ 1.5 - 2.0 กิโลกรัมต่อไร่ ควรใช้พันธุ์ลูกผสมเพราะให้ผลผลิตสูง

3. การดูแลรักษาข้าวโพดหวาน

3.1 การให้น้ำ

3.2 การให้ปุ๋ย

4. การอนุรักษ์ศัตรูธรรมชาติของข้าวโพดหวาน

4.1 ตัวห้ำ

  1. แมลงทางหนีบ ตัวเต็มวัยสีน้ำตาลเข้ม ลำตัวเรียวยาวขนาด 1.6 เซนติเมตร ปีกคู่หน้า 2 คู่สีเหลืองอ่อน ขอบปีกสีดำ ปีกคู่หลังยาวกว่าปีกคู่หน้าแต่สั้นกว่าส่วนท้อง ที่ปลายท้องมีอวัยวะ คล้ายคีม 1 คู่

  2. แมลงช้างปีกใส ตัวเต็มวัยลำตัวเรียวยาว ปีกโค้งบางใสขนาดใหญ่ยาวกว่าลำตัว ปีกมี สีเขียวอ่อนหรือสิน้ำตาลอ่อน เห็นเส้นปึกชัดเจน หนอนมีลำตัวเรียวยาวสีน้ำตาลอ่อนมีแถบสีน้ำตาล พาดลำตัว มีกรามคล้ายเขี้ยว

  3. ด้วงเต่า ตัวเต็มวัยมีขนาด 0.3 0.7 เซนติเมตร ลำตัวกลม ด้านบนโค้งนูน ปีกมีสีส้ม หรือสีแดงเป็นเงา บางชนิดมีจุด หรือแถบสีดำ วางไข่เป็นกลุ่มหรือเป็นฟองเดี่ยวบนพื้นผิวพืช ไข่มี ลักษณะเรียวยาวหัวท้ายแหลมสีเหลืองอ่อน หนอนมีสีดำรูปร่างเรียวคล้ายกระสวย บางครั้งมีจุดหรือ แถบสีส้ม

4.2 ตัวเบียน

  1. แดนเบียนไข่ไตรโคแกรมมา ตัวเต็มวัยมีขนาด 0.6 มิลลิเมตร วางไข่ในไข่ของผีเสื้อหนอน เจาะต้นข้าวโพด หนอนเจาะสมอฝ้าย ทำให้ไข่เปลี่ยนเป็นสีดำ และไม่ฟักเป็นหนอน

  2. แตนเบียนหนอนบราโคนิด ตัวเต็มวัยมีสีดำขนาด 2.5 มิลลิเมตร วางไข่ในตัวหนอน กระทู้หอมและดูดกินอยู่ภายใน หลังจากนั้นจะออกมาสร้างใยและถักเป็นรังหุ้มลำตัวแล้วเข้าดักแด้ ภายในรัง หนอนกระทู้หอมที่ถูกแตนเบียนหนอนบรานิโคนิดเข้าทำลายจะมีสีเหลืองซีด เคลื่อนไหวช้า ไม่กินอาหาร และตายในที่สุด

4.3 นกฮูก นกแสก เหยี่ยว พังพอนและงู

  นกฮูก นกแสก เหยี่ยว พังพอนและงู เป็นศัตรูธรรมชาติจับกินหนูศัตรูข้าวโพดหวาน ศัตรูธรรมชาติทั้ง 3 กลุ่มมีประสิทธิภาพในการควบคุมแมลงและศัตรูพืช ดังนั้นในการป้องกันกำจัด สัตว์ศัตรูข้าวโพดหวานควรใช้วิธีการที่ปลอดภัยเพื่ออนุรักษ์ศัตรูธรรมชาติที่เป็นประโยชน์ดังกล่าว

5. การป้องกันกำจัดโรคและศัตรูพืชของข้าวโพดหวาน

5.1 โรคที่สำคัญ

5.1.1 โรคราน้ำค้างหรือใบลาย (Downy mildew)

5.1.2 โรคใบไหม้แผลเล็ก (Southern or Maydis Leaf Blight)

5.1.3 โรคราสนิม (Southern Rust)

5.2 แมลงศัตรูพืชที่สำคัญ

5.2.1 หนอนเจาะลำต้นข้าวโพด (Cron borer: Ostrinia furnacalis Guenee)

5.2.2 หนอนเจาะสมอฝ้าย (Cotton Bollworm: Heliothis armigera Hubner)

5.2.3 เพลี้ยอ่อนข้าวโพด (Corn leaf aphid Rhopalosiphum maidis Fitch.)

5.2.4 มอดดิน (ground weevil Calomycterus sp.)

5.2.5 หนอนกระทู้หอม (Beet armyworm: Spodoptera exigua Hubner)

5.2.6 หนู

6. วัชพืชที่สำคัญและการป้องกันกำจัดของข้าวโพดหวาน

6.1 ชนิดวัชพืช

6.1.1 วัชพืชฤดูเดียว

6.1.2 วัชพืชข้ามปี

6.2 การป้องกันกำจัดวัชพืช

7. การเก็บเกี่ยวข้าวโพดหวาน

7.1 ดัชนีการเก็บเกี่ยว

7.2 อุปกรณ์และวิธีการเก็บเกี่ยว

8. การปฏิบัติหลังการเก็บเกี่ยวข้าวโพดหวาน

8.1 การขนย้าย

8.2 การคัดขนาดคุณภาพ

8.3 การปฏิบัติอื่นๆ